Bitwa pod Humiennem 23.11.1619. Dziś mija 393 lata.

Lisowczycy.autor Juliusz Kossak.1880

Lisowczycy ( w liczbie 8000) pokonali wojska księcia siedmiogrodzkiego Jerzego I Rakoczego w bitwie pod Humiennem, a było to  23 listopada 1619 , czyli dzisiaj przypada 393 rocznica. Walczyli wówczas po stronie Ferdynanda II Habsburga w czasie wojny trzydziestoletniej(1818-1648) która była wojną między protestancką Saksonią,Wirtembergią,Republiką Zjednoczonych Prowincji, Czechami (i wspierającymi ich państwami,min.Anglią i Szwecją) a stroną katolicką czyli: Bawarią ,Austrią, a od 1685 roku Saksonią.Bronienie przejście przez Karpaty przez siedmiotysięczne oddziały Jerzego Rakoczego zostało wzięte zaskoczeniem, a mianowicie Walenty Rogowski ominął przejście i zaszedł oddziały od tyłu, mimo początkowych niepowodzeń Polacy ocalili Wiedeń , ponieważ Gábor Bethlen musiał przerwać jego oblężenie na skutek nieutrzymania linii Karpat przez korpus Jerzego I Rakoczego i wracać do zagrożonego kraju.Tę bitwę nazywa się też" I Odsieczą Wiedeńską"

Lisowczycy to lekka jazda polska zwana też "Straceńcami", utrzymywali się łupów, ich pierwszym dowódcą był Aleksander Lisowski,a następnie Walenty Rogowski, bohater spod Humienna  na dzisiejszej Słowacji,  znani byli między innymi z dzielności w czasie kampanii moskiewskiej 1610 roku oraz walk przeciw Turkom w latach 1620-1621 (np.udział w bitwie pod Cecorą na terytorium Hospodarstwa Mołdawskiego) i bitwy pod Czarnem (Hammerstein) w kwietniu 1627 roku w czasie wojny polsko szwedzkiej 1626-1629)
Lisowczycy jako jazda lekka była przeznaczana raczej do rozpoznania oraz dywersji niż walk w szyku.Potrafili pokazywać na co ich stać gdy działali na własną rękę.Zdarzało się również że Lisowczycy dopuszczali się też grabieży.