Branka 1863 (Powstanie Styczniowe)

Jako że w tym roku mamy okrągłą  150-ą rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego, rozpoczynamy serię artykułów poświęconych temu zrywowi narodowemu.

Artur Grottger "Branka"

W nocy z 14 na 15 stycznia 1863 roku rozpoczęła się branka , czyli pobór obywateli Królestwa Polskiego do rosyjskiej cesarskiej armii.
Aleksander Wielopolski herbu "Starykoń" (ur.1803-zm.1877) pełniący od  marca do października 1861 funkcję  dyrektora Komisji Wyznań i Oświecenia Publicznego w rządzie Królestwa Polskiego a następnie wyjechawszy do Petersburga zyskał sobie przychylność carskiego dworu , głosił pogląd że jedynie poważne ustępstwa wobec Polaków mogą  uspokoić "wrzącą sytuację w Królestwie Polskim.W czerwcu 1862 powraca do kraju jako naczelnik rządu cywilnego KP.
To właśnie z jego inicjatywy zarządzono brankę, która miała w założeniu zapobiec wybuchowi powstania, lecz w rezultacie stało się dokładnie na odwrót..Branka odbywała się za pomocą właśnie imiennych list a nie jak do tej pory losowania.Pobór miał objąć 10 tysięcy młodych ludzi głównie inteligencji.Mimo iż plan poboru trzymano w tajemnicy to spora część młodzieży zaczęła opuszczać Warszawę i tam na prowincji formować pierwsze oddziały. Wyznaczono wówczas termin wybuchu powstania na 22 stycznia.Należy jednak nadmienić że powstanie planowano już wcześniej , branka tylko przyśpieszyła jego wybuch.


Zobacz również:
Wybuch Powstania Styczniowego i pierwsze walki.
Amerykańska Wojna Secesyjna a Powstanie Styczniowe.